Statystyki obejmujące próby samobójcze dzieci i młodzieży w 2023 roku

Zgodnie z danymi Fundacji GrowSPACE w 2023 roku odnotowano 2139 prób samobójczych dzieci i młodzieży. To dane zebrane z Wojewódzkich Komend Policji. W 8 województwach pokazują wzrost prób samobójczych dzieci i młodzieży do 18 roku życia włącznie. Liczba prób samobójczych dzieci i młodzieży zakończonych zgonem to 146 przypadków. W 2022 w okresie styczeń-grudzień zarejestrowano 150 prób zakończonych zgonem, co pokazuje spadek. Podawane dane mogą się jeszcze zmienić po podaniu finalnych danych przez Komendę Główną Policji.

Co mówią dane?

Aktywiści Fundacji GrowSPACE Dominik Kuc, Paulina Filipowicz i Mateusz Trzaska pozyskali dane o próbach samobójczych dzieci i młodzieży do 18 roku życia z Komend Wojewódzkich Policji oraz Komendy Stołecznej. Wynika z nich, że liczba przypadków prób samobójczych dzieci i młodzieży do 18 r.ż w 2023 roku wyniosła 2139.

Liczba prób samobójczych, które niestety zakończyły się zgonem wynosi sumarycznie 146 przypadków.

Dominik Kuc, aktywista Fundacji GrowSpace

– Te dane pokazują, ile mamy jeszcze do zrobienia w zakresie zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży. Przed nami sporo pracy, ponieważ statystyki z zeszłego roku powtórzyły się. Wiemy, że średni czas oczekiwania na konsultację na NFZ do psychiatry lub psychiatrki dziecięcej wyniósł 238 dni. Musimy pilnie działać, aby zwiększyć dostępność opieki. 3 miliardy na psychiatrię i onkologię dziecięcą w nowym budżecie to bardzo ważny krok, ale nadal musimy działać na rzecz tzw. „referencyjności 0”. To nie tylko kolejny szpital i oddział, ale również pomoc ambulatoryjna, pomoc psychologiczna, środowiskowa, profilaktyka, psychoedukacja. Eksperci i ekspertki są zgodni, że ogromną większość tych statystyk można zatrzymać właśnie za pomocą „poziomu zero”.

Dane mogą zmienić się jeszcze w lutym z uwagi na okres statystyczny Policji, który kończy się 31 stycznia.

Co pokazują statystyki?

Po raz drugi z rzędu dane utrzymują się na poziomie ponad dwóch tysięcy przypadków. Sprawa niepokoi specjalistów i specjalistki, którzy niosą pomoc młodym ludziom.

Paulina Filipowicz, psycholożka i aktywistka

– To my, dorośli, jesteśmy odpowiedzialni za świat jaki oddajemy młodym ludziom. Po pierwsze warto podkreślić, że na zachowania suicydalne ma wpływ wiele czynników, które wzajemnie na siebie oddziałują. Wśród przyczyn zachowań samobójczych dzieci i młodzieży najczęściej wymienia się  trudną sytuację rodzinną (rozwód rodziców, nasilone konflikty rodzinne, upośledzenie relacji rodzic-dziecko), społeczną izolację, choroby somatyczne i psychiczne, stresujące wydarzenia życiowe czy sytuacje kryzysowe. Pamiętajmy, że współcześnie młodzi ludzie to pokolenie obarczone doświadczeniami izolacji. Jako ważny czynnik kryzysów suicydalnych psychologowie wskazują też brak poczucia bezpieczeństwa: wojna za granicami kraju, rosnący niepokój społeczny, kryzysy światowe. Specjaliści mówią coraz częściej o „syndromie podłego świata”, który szczególnie miałby dotykać młode pokolenie.

Rekomendacje dla resortu

W ubiegłym tygodniu Sejm przyjął ustawę, która gwarantuje 3 miliardy złotych na psychiatrię i onkologię dziecięcą. Zdaniem Fundacji GrowSPACE to spory krok w dobrą stronę, lecz trzeba mieć na uwadze na co dokładnie te fundusze powinny być wydatkowane. Do rekomendacji wydanych przez organizację należy:

· Dalszy rozwój pomocy środowiskowej i ambulatoryjnej, szczególnie poza dużymi ośrodkami miejskimi;
· Wsparcie „Referencyjności/Poziomu 0” – profilaktyki i psychoedukacji;
· Zwiększenie finansowania oddziałów psychiatrycznych dla dzieci i młodzieży dziennych i całodobowych przez Ministerstwo Zdrowia, ze szczególnym naciskiem na tworzenie nowych miejsc na oddziałach;
· Nacisk na kształcenie specjalistów i specjalistek – psychiatria dzieci i młodzieży jako deficytowa, zwiększanie liczby miejsc rezydenckich i stażowych, edukacja innych zawodów medycznych w temacie wspierania pacjentów psychiatrycznych;
· Rozwój instytucji i zawodów pozamedycznych, np. asystentów i asystentek zdrowienia;

Kluczowe są także zmiany w zakresie wyceny świadczeń NFZ, w taki sposób, aby zatrzymać odpływ specjalistów i specjalistek do rynku prywatnego. Eksperci i ekspertki apelują także o współpracę międzyresortową, wraz z Ministerstwem Edukacji oraz Ministerstwem Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.

Mateusz Trzaska, uczeń

– W środku kryzysu suicydalnego dzieci i młodzieży musimy zwrócić uwagę na potrzeby najmłodszych. Od nich usłyszymy, że chcą oni być pewni, że w sytuacji kryzysowej w ich szkole będzie psycholog gotowy, by im pomóc. W szkole zagościć na stałe musi też psychoedukacja. My uczniowie, niezależnie od szkoły, w jakiej jesteśmy, chcemy wiedzieć jak radzić sobie emocjami i zapobiegać kryzysom, zanim się pojawią.

Kontakt

Dominik Kuc, 518598585, dominik.kuc@growspace.pl